13°
Çocukların aylardır beklediği tatil hafta sonu başlıyor. Okulların yarıyıl tatiline girmesi, bir dönem süresince yeni bilgi ve beceriler kazanmış olan öğrenciler için dinlenme ve rahatlama fırsatı oluyor. Veliler ise tatil boyunca çocukları ile beraber dinlenirken aynı zamanda da onları ikinci yarı yıla hazırlamak için uğraşacaklar. Ancak, “okul tükenmişliği” yaşayan çocukların velilerine çok daha fazla iş düşüyor.
Okul tükenmişliğinin, öğrencinin başarıyı yakalamak isterken yüksek beklenti ve uğraşlarının zamanla onu fiziksel, zihinsel ve duygusal olarak yorması ve tükenmiş hissetmesine sebep olması şeklinde tanımlanabileceğini anlatan Medline Adana Hastanesi’nden Uzman Klinik Psikolog Fulda Koyun, bu sendrom hakkında ailelere önemli uyarılarda bulundu.
Okul tükenmişliği belirtilerine dikkat!
Okul tükenmişliğinin birtakım belirtileri olduğunu söyleyen Psikolog Fulda Koyun, “Bunları kısaca, yüksek başarı odaklı taleplerden dolayı bitkin düşme, okul ile ilgili olan birçok şeye karşı ilginin azalması, umursamazlık, ödevlere ilgisizlik, okul başarısına ve derslere karşı yetersiz olduğunu hissetme, öfke kontrolünde sorun yaşama, var olan yeteneklerinden şüphe duyma, okula gitmeme, öğretmen ve sınıf arkadaşlarıyla iletişimin kötüleşmesi şeklinde sıralayabiliriz” diyerek bu belirtilerin öğrenciyi olumsuz etkileyebileceğini, dolayısıyla onun okuluna olan motivasyon ve başarısını düşürebileceğini anlatıyor.
Çocuk okulu bırakmak bile isteyebilir
Tükenmişlik yaşayan öğrencilerin kendisini artık okulda yeteri kadar yetkin hissetmeyebileceğini, bunun sonucunda da başarılı olmak adına içinde hissettiği enerji ve motivasyonu tamamen kaybedebileceğini belirten Psikolog Fulda Koyun, “Bu sendroma kapılan öğrenciler okulu bırakmak bile isteyebilirler” diyor.
Anne-baba tutumu önemli
Okul tükenmişliğinin en önemli nedenlerinden birinin anne – baba davranışları olduğunu söyleyen Psikolog Fulda Koyun, “Baskıcı ebeveyn tutumu çocuğun var olan stresini hepten artırarak başarısız olmasına neden olur. Sürekli baskı altında hisseden ve cezalarla karşı karşıya kalan çocuk kendine güvenmekte zorluk çeker ve kendisinde var olan yetenekleri ortaya koymaktan çekinir. Oysaki bu dönemde tam tersine, çocuğun destek görmeye ihtiyacı vardır. Çocuğun ailesinden göreceği ilgi, sevgi ve şefkat onun kendi içindeki değer düzeyini ortaya çıkartır. Ailesinden beklediği desteği göremeyen çocuğun ise bu süreçte düşük benlik saygısı, yetersizlik düşüncesi ve tükenmişlik düzeyi iyice artar” diyerek ebeveynlerin çocuklarına karşı olumsuz davranış ve tutumda bulunduklarında, çocukların kendi gelişimlerine pozitif yön vermelerini engelleyeceklerine dikkati çekiyor.
Stres azaldıkça tükenmişlik hissi de azalıyor
Araştırmaların, öğrencilerin öznel iyi oluş, yani mutluluk düzeylerinin arttığı zamanlarda tükenmişlik hissi yaşama oranlarının azaldığına işaret ettiğini söyleyen Psikolog Fulda Koyun, “Bu aslında öğrencilerin öznel iyi oluşları azaldığında, aileleri ve okulla alakalı yaşadıkları problemlerin arttığı ve bunun da tükenmişliğe sebep olduğunu bize gösteriyor. Demokratik anne – baba tutumlarında ise çocukların yaşamış oldukları stres, aileden görmüş oldukları desteğe bağlı olarak azaldığından, tükenmişlik oranı da düşüyor. Yine yapılan araştırmalar bize gösteriyor ki, demokratik anne – baba tutumu ile yetişmiş çocuklar diğer çocuklara oranla daha yüksek akademik başarıya sahip, okul içi başarı düzeyi yüksek, bağımsız karakterli ve özgüvene sahip bireyler oluyorlar. Ayrıca bu çocukların sosyal ilişkileri de kuvvetli oluyor ve birçok alanda akranlarına göre daha başarılı yetişiyorlar” diyerek ailelere, çocuklarının başarılı olmalarını istiyorlarsa onların streslerini azaltma yönünde çaba sarf etmelerini öneriyor.
