MENOPOZ SÜRECİNİ HAFİFLETEN 6 ÖNEMLİ ÖNERİ
Menopoz dönemindeki pek çok kadın bu dönemi bir kabus olarak tanımlayabilir. Özellikle aniden gelen sıcak basması, sinirlilik, kilo almaya eğilim gibi hayat kalitesini düşüren belirtiler, kadınların hayatını çekilmez hale getirebiliyor. Acıbadem Adana Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Doktoru Hale Erbaş ise bu sürecin kolay atlatılmasını sağlayacak önerilerini paylaşıyor.
“O birden gelen ateş geliyor, kış gününde yazı yaşıyorum. Çok gerginim, bazen dokunsalar patlayacağımı hissediyorum. Kendimi sürekli yorgun hissediyorum. Sanki yaşam enerjim azaldı…” Menopoz sürecini yaşayanlar bu cümlelere oldukça aşina. Sık yaşadıkları menopoz dönemine ait bu belirtiler, hayat kalitelerini oldukça düşürüyor ya da hayatlarını geçici de olsa çekilmez hale getirebiliyor. Bütün bu değişikliklerin faili ise, değişen hormonlar…
Menopoz bir hastalık veya sağlık problemi olmamakla birlikte bazı kadınlar bu dönemde hormon seviyelerindeki değişikliklere uyum sürecinde yaşadığı bazı sorunlar yaşayabiliyorlar. Dolayısıyla destek almaları da gerekiyor. Türkiye’de menopoz yaşının ortalama 51 olduğunu söyleyen Acıbadem Adana Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Doktoru Hale Erbaş, bu sürecin kolay atlatılmasını sağlayacak önerilerini paylaşıyor.
Kadınların ortalama ömrünün uzamasıyla menopozla geçirilen sürenin de artığını belirten Dr.Erbaş, 40 yaşını aşmış her kadının, adet gecikmesi yaşaması durumunda öncelikle bir gebelik testi yapması gerektiğini söylüyor. Eğer test sonucu negatif ise menopoz sürecinin başlamış olma ihtimali göz önünde bulundurularak yumurtalık fonksiyonlarını ölçen gerekli hormon testleri yaptırmak gerekiyor. Böylece menopoz sürecinin başlayıp başlamadığından emin olunabiliyor.
Menopoza yaklaşıldığını gösteren ilk işaret adet düzenindeki sıklaşma ya da seyrekleşme şeklinde görülen dalgalanmalar. Bunun dışında hızlı kilo almaya başlanması, ani duygu durum değişiklikleri, sıcak basmaları, gece terlemeleri, uykusuzluk, eklem ağrıları, yorgunluk, cinsel isteksizlik ve kuruluk, kısa süreli hafıza problemleri, sindirim sistemi alışkanlıklarındaki değişiklikler, ciltte kuruluk ve sık tekrarlayan üriner sistem enfeksiyonları yaşanabilecek diğer sorunlar. Ancak bu sorunlar sürekli değil! Pek çok kadında 3-5 yıllık menopoz döneminden sonra kendiliğinden kaybolacağını belirten Dr. Erbaş, süreci kolaylaştıracak önerilerini paylaşıyor.
- Östrojen ve Kalsiyum Tedavisi Uzun dönem menopoz belirtileri arasında ise kemik erimesi ve kalp-damar hastalıkları kendini gösteriyor. Kemik erimesi de kadınlık hormonu olan östrojenin azalması ile ilişkili. Bu hormonun azalması durumunda kemikler kırıklara ve kayıplara daha eğilimli hale geliyor. Bu nedenle hekim kontrolünde östrojen ve kalsiyum tedavisine başlanması gerekiyor.
- Hormon Tedavisi Menopoz döneminde ağır şikayetleri olan hastalarda, hormon replasman (yerine koyma) tedavisi olarak adlandırılan tedaviler ile menopoz öncesinde vücutta yüksek seviyelerde bulunan fakat menopozla birlikte seviyeleri cok azalan bazı hormonlar dışarıdan verebiliyor. Bu tedavi ağızdan, yapıştırma bantları ve farklı hormonların kombinasyonları şeklinde, kişinin ihtiyacına uygun dozlar şeklinde oluyor. Doğal menopozda östrojen-progesteron tedavisi ciddi ateş basması gece terlemesi şikâyeti olan kadınlarda çok etkili sonuçlar getiriyor. Vajenin menopoz öncesi mevcut elastikiyetinin korunması ve menopoz sonrası artan vajinal, üriner enfeksiyonların ve idrar kaçırma şikâyetinin engellenmesi için uygulanabilen lokal hormonlar da mevcut. Bunların vajinal tablet, krem ve fitil formları bulunuyor.
- Bitkisel kaynaklar Alternatif tedaviler içinde soya izoflavonları, black cohosh (cimifuga racemosa), ginseng, don quai, evening primrose (çuha çiçeği yağı) gibi bitkisel östrojen kaynakları ve baharatlar bulunuyor. Menopozal şikâyetlerin ortadan kaldırılmasına yardımcı olmak için bitkisel östrojenlerin (fitoöstrojenler) diyetle ya da ilaç olarak kullanılması, hormon tedavisi almak istemeyen kadınlar için bir seçenek olarak görülse de; bu ilaçların güvenirlik, yeterli dozaj ve formülasyonu henüz netleşmemiştir. Bu ilaçların kullanılması ile ilgili kararları doktorunuza danışmadan almayın.
- Beslenme Diyetinize dikkat edin. Düşük yağlı, yüksek proteinli, lif açısından ve kalsiyum açısından zengin besinleri tüketin. Bunun yanı sıra sıcak içecekler, baharatlar ve kafein içeren içeceklerden kaçınmak sıcak basmaları ve terleme gibi şikayetleri azaltabiliyor.
- Egzersiz Düzenli egzersiz yapın. Düzenli egzersiz kişinin menopoz yıllarında daha sık görülen kalp hastalıklarından ve kemik erimesinden korunmasında önemli etkilere sahip. Spor yaparken daha ince ve kat kat giyinin. Böylece ortam sıcaklığı ve sıcak basması şikayetlerinizin durumuna göre üzerinizdekileri yavaş yavaş çıkartarak uygun vücut sıcaklığını yakalayabilirsiniz.
- Doktorunuza danışın Cinsel yaşamınızda karşılaştığınız veya yıllar içerisinde karşılaşabileceğiniz sorunları ve çözümlerini doktorunuza danışın. Mutlaka doktorunuzla yakın temas içerisinde olun ve genel sağlık sorunlarınız hakkında konuşun. Sizin önemsemediğiniz bazı durumlar ciddi rahatsızlıkların başlangıç belirtileri olabilir.