HERKESE ZAM VAR, AMATÖR HAKEME ZAM YOK!

Amatör Her yerde çileli. Eleştiriliyorlar, küfür yiyorlar, bazen şiddete uğruyorlar. Aldıkları cüzi rakam enflasyona yenik düşmüş durumda, ki onu da geç alıyorlar…

Ekonomik sıkıntıların giderek attığı, gelir-gider dengesinin günden güne bozulduğu Türkiye şartlarında, futbol hakemlerinin aldığı ücretler, değişmeyen tek şey olarak kaldı. Son olarak 22 Eylül 2017’de yayınlanan talimata göre ücret ödenen hakemlerin aldığı paralar, enflasyona yenik düştü.

Türkiye futbol liglerinde, özellikle de amatör liglerde görev yapan futbol hakemleri dört gözle ücretlerine zam yapılmasını bekliyor.

Önceki yıllarda sezonun başladığı Ağustos veya Eylül ayında sezon boyunca alacağı yeni ücretler belirlenerek, açıklanan hakemler, 2018-2019 Sezonu’nun büyük bölümü geride kalmasına rağmen, son olarak 22 Eylül 2017 tarihinde çıkarılan talimata göre ücretlerini almaya devam ediyor.

Hakemler, görevlendirildikleri müsabakalarda Türkiye Futbol Federasyonu Yönetim Kurulu’nun 22.09.2017 tarih ve 67 sayılı kararı ile yürürlüğe giren Türkiye Futbol Federasyonu Merkez Hakem Kurulu Tazminat, Harcırah ve Ulaşım Ücretlerinin Tespiti ile Ödeme Prensip ve Yöntemleri İç Talimatı’na göre belirlenen ücretlerini yaklaşık bir ay sonra alıyor.

Profesyonel futbol liglerinde görev yapan hakem ve gözlemcilerin aldığı ücretler

ÜCRETLERİN ARASINDA UÇURUM VAR

Türkiye Futbol Federasyonu tarafından belirlenen ücretlerde klasmanlar arasında uçurum sayılacak farklar bulunuyor. Talimata göre Süper Lig’de düdük çalan bir hakem, 10 bin lira maç ücreti alırken, 1. Lig’de 3 bin 300, 2. Lig’de bin 865, 3. Lig’de 800 liraya düşen maç tazminatı, A Takım düzeyindeki amatör liglerde 90 lira olarak karşılık buluyor.

Amatör Liglerde görev yapan hakem ve gözlemcilere ödenen ücretler

Bir başka deyişle Kahramanmaraş il merkezinde ikamet edip de Pazar günü saat 13:00’te Andırın da  maçı olan bir hakem, sabah 09:00’da kahvaltısını yapacak. Sonra mecburiyetten sakal traşını olup, çantasını hazırlayıp, talimat gereği takım elbisesini giyip, saat 10:00’da yola çıkacak ki saat 12:00’de Andırın İlçe Stadı’nda hazır bulunsun. Saat 13:00’te başlayan müsabaka, saat 15:00 civarında sona erecek. Soyunma odasına giren hakem, herhangi bir istenmeyen olay yaşanmamış ise saat 15:30 gibi stattan ayrılıp, herhangi bir mola vermezse 17:30 gibi evine dönecek. Sonra da oturup maç raporunu yazacak. Bu arada da güneş batmış olacak.

Merkez Hakem Kurulu tercihlerine göre, üniversitesi mezunu veya öğrencisi, yabancı dili ve mümkünse mesleği olan, manken görünümlü hakem, amatör futbola verdiği bu hizmetin karşılığında kendisine layık görülen 135 lirayı yaklaşık bir ay sonra alacak. Ya da aldığını zannedecek. Çünkü federasyonun verdiği yol ücreti de reel olmadığı için alacağı paranın bir kısmını da peşin olarak yolda harcayacak. Genç hakem, bu görevi eğer yardımcı hakem olarak yaparsa 82,50 lira alacak.

SOSYAL GÜVENCE YOK

Dahası bu hizmetlerin hiçbir aşamasında bu hakemlerin sigortası veya sosyal güvencesi bulunmuyor. Yani Allah korusun, antrenmanda veya maçta herhangi bir sakatlık yaşayan hakem, kaderiyle baş başa kalıyor. Yolculuk esnasında yaşanabilecek bir trafik kazasının can kaybı veya kalıcı bir sakatlıkla sonuçlanması halinde federasyon yetkilileri taziye ya da geçmiş olsun dileklerini iletmekle yetiniyor.

Tüm bu gerçeklere rağmen uzun yıllardır özellikle amatör maçlarda görev yapan hakemleri mağdur etme alışkanlığından vaz geçmeyen Türkiye Futbol Federasyonu, son açıklanan talimatın üzerine asgari ücretin bile üç kez yeniden belirlenmesine rağmen, ücret değişikliği için adım atmamak da kararlı görünüyor. Hakem ve gözlemci ücretleri Eylül/2017’den bu tarafa büyük ölçüde değer kaybetti.

PARALAR VAR’A MI GİTTİ?

Diğer taraftan, 2018-2019 Sezonu’nda Süper Lig’de ilk kez uygulanan VAR ve AVAR altyapısının oluşturulması ve bu uygulamada görev yapan hakemlere ödenen ücretlerin bu duruma sebep olduğu söylentileri ise amatör futbolun çilesini çeken hakemleri derinden üzüyor.

BARIŞ ŞİMŞEK ÖRNEĞİ

Spor Toto Süper Lig 2018-2019 Sezonu’nun geride kalan 17 haftasında toplam 30 kez VAR veya AVAR olarak görevlendirilen Barış Şimşek, oturduğu yerden 122 bin 400 lira para kazandı. Maç başına 90 lira ödenen hakemin ise bu ücreti alabilmesi için 1360 kez sahaya çıkması gerekiyor. Bu, iyi bir sezon ortalaması ile 50 maça ulaşabilecek bir hakem için 27 sezon demek oluyor ki hayatınız boyunca amatör maç yönetse Barış Şimşek’in ağzına düdüğü almadan, 17 haftada kazandığı paraya ulaşma şansı bulunmuyor.

OKUL SPORLARI DAHA DA BETER

Gençlik ve Spor Bakanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığı tarafından organize edilen Okul Sporları Faaliyetleri kapsamında düzenlenen müsabakalar için ödenen ücretler ise bu rakamların yanında bile komik kalıyor. Karşılaşmalarda görev yapan hakem ve diğer personelin ücretlerinin yaklaşık 9 ay sonra ödenmesi ise konuya limon sıkıyor.

Yunus Akgül