27°
Dadağlı Mahallesi, Oniki-şubat ilçesine bağlıdır. Kahra-manmaraş şehrinin güneybatı yönünde Kahramanmaraş’a 16,5 km uzaklıktadır. Mahalle Çimen Dağı (2259 m)’nın doğu eteğinde Deliçay vadisinin batı kıyısında 550-800 m yükseltileri arasında yer almaktadır. Osmanlı döneminden beri varlığı bilinen mahallenin De-ğirmen, Çamdoruğu, Söğütcük isimli obaları ve Karamehmet, Eşekoluk isimli iki yaylası bu-lunmaktadır. 1881 yılı nüfus verilerine göre 173 nüfusu bu-lunan mahallenin, 1917 (H.1333) yılı nüfusu 300’dür. 1935 yılında 443 olan nüfusu, 1950’de 651’e, 1970’de 693’e, 1985 yılında 1240’a, 2000 yılında 1551’e ve 2016 yılın-da 2537’ye ulaşmıştır. Yaklaşık 650 haneden oluşan mahallenin bütün yıllarda kadın-erkek nü-fusu birbirine çok yakındır. Mahallenin ekonomisi ta-rım ve hayvancılığın yanında işçiliğe bağlıdır. Toplam yak-laşık 400 dönüm ekili tarım arazisi bulunmaktadır. Bunun 200 dönümlük kısmında sulu tarım yapılırken, geriye kalan 200 dönümlük kısmında kuru tarım yapılmaktadır. Başlıca tarım ürünleri arasında buğ-day, mısır, üzüm ve zeytin yer alır. Bunun yanında muhtelif alanlarda kiraz, ceviz, şeftali ve elma üretimi de yapılmak-tadır. Hayvancılık da mahalle halkı için önemli bir faaliyettir ve 1167 büyükbaş, 2000 küçük-baş hayvan varlığına sahiptir. Mahallede bakkal, hırdavatçı, odun, kömür ve fenni yem sa-tan bir de şirket bulunmaktadır. Mahallede 11 sınıflık bir ilköğretim okulu vardır. İçme suyu şebekesi ve kanalizasyon şebekesi mevcuttur. Sağlık oca-ğı ve sağlık evi vardır. Mahal-leye ulaşım sağlayan yol asfalt olup, merkezden sık olarak dolmuşlar hareket etmektedir. Ayrıca mahalleden sonra kasa-ba ve köyler olduğundan ula-şım sıkıntısı yoktur. Elektrik ve sabit telefon vardır.
EMİN TOROĞLU
DAĞLI AŞİRETİ
Konargöçer AşiretArşiv belgelerinden Türk-mân taifesinden olduğu tespit edilen Dağlı Aşireti, Osmanlı döneminde Maraş Sancağı’nın yanı sıra Yanya Sancağı’nda konargöçer hayat yaşamıştır. 1765 tarihli bir belgede, Maraş Sancağı’nda ‘Dağlı’ adını taşı-yan bir nahiyeye rastlanmakla birlikte, 1800 yılında ise Ma-raş Sancağı’nda bu isimde bir köyün varlığı tespit edilmiştir. Maraş’a tâbi Dağlı köyünün adını söz konusu aşiretten al-mış olduğu düşünülmektedir. XIX. yüzyılın başlarına ait bir arşiv belgesinde, Osmanlı Dev-leti’nin Dağlı Aşireti’nin boy beyi Abdurrahman’dan iki yüz askerle sefere katılmasını iste-diği ancak daha sonra bundan vazgeçerek asker yerine sefere 35 bin kuruş yardım yapmasını istediği görülmektedir. Bu bel-gelerden hareketle XIX. yüzyı-
DAĞLI AŞİRETİ
Dadağlı Mahallesi 2
Kahramanmaraş Ansiklopedisilın başlarında Dağlı Aşireti’nin boy beyinin kim olduğuna dair bilgi kesinlik kazanmıştır. Ayrıca bu bilgi, Maraş Âhkâm Defteri’ndeki bir başka bilgi ile desteklenmektedir: Rişvano-ğullarından Hacı Alioğulları-nın Abdurrahman adlı şahsın borcunu ödemediği ifade edi-lerek, şahıs şikâyet edilmiştir. Şikâyet üzerine 1804 yılında Maraş Valisi Kalender Paşa’ya meseleyi halletmesi için bir hü-küm gönderilmiştir. Hükümde “Dağlı Boy Beyi Küpelioğlu Abdurrahman” ifadesine rast-lanmaktadır. Söz konusu ifade, hem Dağlı Aşireti hakkında hem de Maraş’taki Küpeli kö-yünün adının nereden geldiği hakkında bilgi vermektedir.
KAYNAKÇA:Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA), Maraş Ahkâm Defteri, NO. 3. Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA), Mühimme Defteri, No. 211. Ahmet REFİK, Anadolu’da Türk Aşi-retleri (966-1200), İstanbul, 1989, s. 86.Cevdet TÜRKAY, Başbakanlık Belge-lerine Göre Osmanlı İmparatorluğunda Oymak Aşîret ve Cemaatlar, İstanbul, 1979, s. 308.Mahmut ULUBAŞ, Maraş ve Çevre-sinde Aşiretler (1774-1865), Kahra-manmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılma-mış Doktora Tezi, Kahramanmaraş, 2016, s. 30 – 31.FARUK SÖYLEMEZ
Kaynak: ansiklopedi.ksu.edu.tr
