29°
ABDURREZZAK BEY KİMDİR? (D.? – Ö. 1522)
Dulkadirli Sultanı Alaüddevle’nin kardeşidir.
Şubat 1489’da Memlûkler tarafından Hama Garnizon Komutanlığı’na atandı. 1504 (h.910) yılında Akkoyunlu hükümdarı Mirza Elvend Han vefat edince Alaüddevle Güneydoğu Anadolu’daki Akkoyun topraklarını kendi isteği doğrultusunda düzenlemek için kardeşi Abdurrezzak Bey’i ve oğlu Ahmet Bey’i, Göde Ahmed Oğlu Zeynel Bey ile birlikte Diyarbakır’a gönderdi. Abdurrezzak Bey ve Ahmet Bey Diyarbakır, Mardin ve Hasankeyf kalelerini ele geçirdi. Silvan, Savur, Egil, Selim kalesi, Sincar ve Cezire-i Mevsil’e kadar ilerleyen Abdürrezzak idaresindeki Dulkadirliler, bölgede fetih hareketlerinde bulundu ve daha sonra Abdürrezzak Bey geri döndü. Dulkadirliler ile Osmanlılar arasında meydana gelen 1515 Turnadağ Savaşı neticesinde Osmanlılar Dulkadirlileri ağır bir mağlubiyete uğrattı. Alaüddevle Bey hayatını kaybederken Abdurrezzak Bey, Osmanlılar tarafından esir edildi. Bu savaşın ardından Osmanlılar Dulkadir Beyliği’nin başına Şehsuvaroğlu Ali Bey’i getirdi. Daha sonra Şehsuvaroğlu Ali Bey’in oğullarından biri ile kardeşi Abdurrezzak Bey Osmanlılardan kaçarak Memlûklere sığındı. Bu sırada Şehsuvaroğlu Ali Bey, Memlûklerle arasını düzeltmek istedi; ancak Kansu Gavri, Şehsuvaroğlu Ali Bey ile anlaşmak bir yana ona karşı Abdurrezzak Bey’i kışkırtarak Türkmenlerin desteğini almaya çalıştı. Kansu Gavri, Abdurrezzak Bey’e sekiz bin dinar vererek onu güçlendirdi. Abdurrezzak Bey ve yeğenleri, Şehsuvaroğlu Ali Bey’i Dulkadirli tahtından uzaklaştırmak için gerekli kuvveti toplamak amacıyla 18 Mart 1516 günü Kahire’den ayrıldı. Abdurrezzak Bey, Şehsuvaroğlu Ali Bey üzerine hareket etmek için Yavuz’un İran seferine çıkmasını bekliyordu. Ancak Yavuz’un amacı İran üzerine değil, Memlûk Devleti üzerine yürümekti. Nitekim Yavuz Suriye’ye doğru hareket etti. Bu haber üzerine Kansu Gavri derhal Abdurrezzak Bey’i beş bin kişilik bir kuvvetle Suriye’ye gönderdi. Arkasından kendisi de ordusunu toparlayarak yola koyuldu. 24 Ağustos 1516 günü meydana gelen Mercidabık Savaşı’nda Abdurrezzak Bey, ordu düzeni içinde Şehsuvaroğlu Ali Bey’in tam karşısında yer aldı. Neticede Osmanlılar, Memlûkleri mağlubiyete uğrattı. Kansu Gavri öldürüldü, Abdurrezzak Bey kaçarken Yusuf Paşa tara-fından esir edildi. Osmanlılar onu affederek Köstendil Sancakbeyliği’ne getirdi. Bazı kaynaklar Abdurrezzak Bey’in Köstendil görevinde iken 1516 yılında vefat ettiğini belirtse de sonraki gelişmelerden bu bilginin yanlış olduğu anlaşılmaktadır. Nitekim Mart/Nisan 1520’de Abdurrezzak Bey’in Şehsuvaroğlu Ali Bey ile sekiz gün boyunca savaştığı ve Elbistan, Maraş ve bazı bölgelerin Abdurrezzak Bey tarafından alınarak, Şehsuvaroğlu Ali Bey’in öldürüldüğü haberleri yayılmaya başladı. Ancak daha sonra bu haberin doğru olmadığı anlaşıldı. Mehmed Süreyya’nın verdiği bilgiye göre; Şehsuvaroğlu Ali Bey’in vefatı sıralarında (1522) Abdurrezzak Bey de vefat etmiştir.
Kaynak: Kahramanmaraş Ansiklopedisi
